📿 बोध कथा : खरा विजय

📿 बोध कथा : खरा विजय

एका गावात एक शेतकरी राहत होता. त्याचे नाव शेर सिंग होते. शेरसिंग हा सिंहासारखा उग्र आणि गर्विष्ठ होता. क्षुल्लक मुद्द्यावरून बिघडून तो भांडण करायचा. गावातील लोकांशी तो सरळ बोलत नव्हता. ना तो कोणाच्या घरी जायचा ना वाटेत कोणाला नमस्कार करायचा. गावातील शेतकरीही त्याला गर्विष्ठ समजून बोलत नव्हते. त्याच गावात दयाराम नावाचा शेतकरी येऊन स्थायिक झाला. तो खूप सरळ आणि चांगला माणूस होता. सर्वात नम्रपणे बोलायचा, तो प्रत्येकाला कोणत्या ना कोणत्या प्रकारे मदत करत असे. सर्व शेतकरी त्यांचा आदर करीत आणि त्यांच्या कामात त्यांचा सल्ला घेत असत.

गावातील शेतकरी दयारामला म्हणाले, दयाराम भाऊ! तू्म्ही कधीच शेरसिंगच्या घरी जात जाऊ नका. त्याच्या पासून दूर राहा. तो खूप भांडणारा आहे. दयाराम हसला आणि म्हणाला, शेरसिंग माझ्याशी भांडला तर मी त्याला मारून टाकीन.

इतर शेतकरीही हसले. दयाराम अतिशय दयाळू होता. हे त्यांना माहीत होते. कुणाला मारणे तर दूरच, तो कुणाला शिवीगाळही करू शकत नाही. पण शेरसिंगला कोणीतरी ही गोष्ट सांगितली. शेरसिंग रागाने लाल झाला त्या दिवसापासून त्याने दयारामशी भांडण करण्याचा प्रयत्न सुरू केला. त्याने आपले बैल दयारामच्या शेतात सोडले. बैल बरेच शेतात चरत होते; पण दयारामने शांतपणे त्यांचा शेतातून हाकाले. शेरसिंगने दयाराम यांच्या शेताकडे जाणारी जलवाहिनी फोडली. पाणी वाहू लागले. दयारामने येऊन मुकाट्याने नाला बंद केला. त्याचप्रमाणे शेरसिंग दयारामचे नुकसान करत राहिला; पण दयारामने त्याला एकदाही भांडणाची संधी दिली नाही.

एके दिवशी दयारामच्या नातेवाईकाने लखनौहून दयारामला गोड खरबूज पाठवले. दयारामने सर्व शेतकऱ्यांच्या घरी प्रत्येकी एक खरबूज पाठवला. पण शेरसिंगने खरबूज परत करून सांगितले, “मी भिकारी नाही. मी इतरांकडून दान स्वीकारत नाही.

पाऊस पडला शेरसिंग दुसर्‍या गावातून धान्याने भरलेली गाडी घेऊन येत होता. वाटेत त्यांची कार एका नाल्यात चिखलात अडकली. शेरसिंगचे बैल दुबळे होते. त्यांना गाडी चिखलातून बाहेर काढता आली नाही. जेव्हा ही बातमी गावात पोहोचली तेव्हा सर्वजण म्हणाले, शेरसिंह खूप दुष्ट आहे. त्याला रात्रभर नाल्यात पडू द्या.

पण दयारामने आपल्या बलवान बैलांना पकडून नाल्याच्या दिशेने निघाले. लोक त्याला थांबवून म्हणाले, दयाराम! शेरसिंगने तुझे खूप नुकसान केले आहे. तू म्हणत होतास की जर तो माझ्याशी भांडला तर मी त्याला नक्कीच मारीन. मग आज त्याला मदत करायला कशाला जात आहात?

दयाराम म्हणाला, आज मी त्याला खरोखरच मारून टाकीन. तुम्ही लोक त्याला सकाळी पहाल. जेव्हा शेरसिंगने दयारामला बैल घेऊन येताना पाहिले तेव्हा तो अभिमानाने म्हणाला, तुम्ही बैल घेऊन परत जा. मला कोणाच्या मदतीची गरज नाही.

दयाराम म्हणाला, तुम्हाच्या मनात आले शिव्या द्याव्या वाटत असेल शिव्या द्या, मारावंसं वाटत असेल तर तूम्ही मारा पण यावेळी तूम्ही संकटात आहात. तुमची गाडी फसली आहे आणि रात्र होणार आहे. मी सध्या तुमचे ऐकू शकत नाही.

दयारामने शेरसिंगचे बैल सोडले आणि त्याचे बैल गाडीला लावले. त्याच्या बलदंड बैलांनी गाडी नाल्यातून बाहेर काढली. शेरसिंग गाडी घेऊन घरी आला. त्या दिवसापासून त्याचा वाईट स्वभाव बदलला. तो म्हणायचा, दयारामने मला मारले. आता मी कुठे आहे तो गर्विष्ठ सिंह.

📍बोध : आता तो अत्यंत नम्रतेने आणि प्रेमाने वागू लागला वाईटावर चांगल्याने विजय मिळवणे हाच खरा विजय आहे. खरा विजय दयारामचा झाला.